17 maja 2018 o godzinie 12:30 w sali audytoryjnej COK w Instytucie Fizyki UMKdr hab. Tomasz Klimczuk, prof. PG (Politechnika Gdańska) wygłosi wykład pt. „Nadprzewodnictwo w związkach międzymetalicznych: RV2Al20 i CaBi2”.
Streszczenie:
W prezentacji przedstawię rezultaty poszukiwań nowych nadprzewodników przez grupę, którą kieruję na Politechnice Gdańskiej.
W szczególności dyskutowane będą wyniki badań zjawiska nadprzewodnictwa w materiałach klatkowych RV2Al20 (R – ziemia rzadka) [1] i warstwowym związku CaBi2 [2].
Niedawno opisane nadprzewodnictwo w związkach klatkowych RV2Al20, gdzie R = Sc, Y i Lu, zostało powiązane z tzw. efektem „grzechotkowym” –zlokalizowanymi, anharmonicznymi drganiami atomu ziem rzadkich znajdującego się wewnątrz klatki zbudowanej z atomów Al[1] – rysunek (a). Podczas gdy dla LaV2Al20nadprzewodnictwo nie zostało zaobserwowane do temperatury 0.35 K, dla mniejszych atomów ziem rzadkich Tc zmienia się od 0.57 (LuV2Al20), poprzez 0.60 (YV2Al20) do 1.0 K (ScV2Al20). Dla ostatniego ze związków obliczenia teoretyczne potwierdziły występowanie zlokalizowanych anharmonicznych drgań Sc w klatkach złożonych z atomów Al, wnoszących duży wkład do sprzężenia elektron-fonon.
Stosując technikę wzrostu kryształów z roztworu, otrzymano dobrej jakości kryształy CaBi2, których struktura jest podobna do ZrSiS z charakterystyczną kwadratową podsiecią atomów Bipokazaną na rysunku (b). Badania właściwości fizycznych CaBi2wskazują, że związek ten jest nadprzewodnikiem I-go typu z temperaturą krytyczną Tc = 2 K [2].
[1] M.J. Winiarski, B. Wiendlocha, M. Sternik, P. Wiśniewski, J. R. O’Brien, D. Kaczorowski, and T. Klimczuk, Phys. Rev.B 93, 134507 (2016),
[2] M.J. Winiarski, B. Wiendlocha, S. Gołąb, S.K.Kushwaha, P. Wiśniewski, D.Kaczorowski, J.D.Thompson, R.J.Cava, T. Klimczuk, Phys.Chem.Chem.Phys.18, 21737-21745 (2016).
Organizatorem kolokwium jest Instytut Fizyki UMK.