Grudziądzka 5, 87-100 Toruń
tel.: +48 56 611 3310

Profesor Andrzej Woszczyk (1935-2011)

W niedzielę, 17 lipca zmarł Profesor Andrzej Woszczyk, jeden z najbardziej zasłużonych polskich astronomów, organizator życia akademickiego na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu i naukowego w mieście, wychowawca i nauczyciel kilku pokoleń toruńskich astronomów, jeden z budowniczych uniwersyteckiego obserwatorium astronomicznego w Piwnicach, Prezes Towarzystwa Naukowego w Toruniu i były Prezes Polskiego Towarzystwa Astronomicznego, Redaktor Naczelny dwumiesięcznika Urania-Postępy Astronomii, autor wielu artykułów i książek, niestrudzony popularyzator nauki.

Andrzej Stefan Woszczyk urodził się 2 marca 1935 roku w Chorzelach. W 1951 roku ukończył liceum ogólnokształcące w Sierpcu i podjął studia astronomiczne na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wśród jego wykładowców byli Władysław Dziewulski i Wilhelmina Iwanowska. Po ukończeniu studiów w 1955 roku, podjął pracę na tej uczelni wiążąc z nią całą swoją karierę zawodową. W latach 1957-1959 odbył staż w Instytucie Astrofizyki Uniwersytetu w Liège pod kierunkiem Pola Swingsa. Efektem przeprowadzonych tam badań była praca doktorska zatytułowana Analiza widma komety 1957 d (MRKOS) w zakresie widmowym 4737-6882 A, obroniona na UMK w 1962 roku (promotorem była Wilhelmina Iwanowska). Stopień doktora habilitowanego uzyskał w 1971 roku na podstawie rozprawy Ciśnienie atmosferyczne i topografia Marsa w świetle analizy podczerwonych pasm CO2. Tytuł profesora nauk fizycznych otrzymał w 1984 roku.

Był członkiem Komitetu Astronomii PAN i Komisji Astrofizyki PAU. Od 2003 roku pełnił funkcję prezesa Towarzystwa Naukowego w Toruniu. W latach 1999-2007 był prezesem Polskiego Towarzystwa Astronomicznego. W latach 1971-2006 pełnił wielokrotnie funkcje zastępcy dyrektora i dyrektora Instytutu Astronomii UMK oraz kierownika Katedry Astronomii i Astrofizyki Instytutu, a potem Centrum Astronomii UMK. Przez dwie kadencje zasiadał w Senacie Uczelni.

Jako jeden z najzdolniejszych astronomów swojego pokolenia, ponad własną karierę przedkładał jednak zawsze pracę dla innych. W roku 1973 współorganizował obchody 500-lecia urodzin Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Nadzwyczajne Sympozjum Międzynarodowej Unii Astronomicznej w Polsce. Specjalizował się w astrofizyce małych ciał Układu Słonecznego, a potem również w astrofizyce gwiazd osobliwych. Wspólnie ze słowackim astronomem Milanem Antalem, za pomocą 90 cm teleskopu w Piwnicach, jest współodkrywcą dziewięciu planetoid. W siedemdziesiątą rocznicę urodzin, decyzją Międzynarodowej Unii Astronomicznej, został obdarowany „własną” planetoidą, 14382 Woszczyk. Wykształcił kilkudziesięciu magistrów i kilkunastu doktorów astronomii, których traktował jak pełnoprawnych partnerów dając im pełną naukową i twórczą swobodę, co doprowadziło do szerokiego rozwoju tematyki badawczej w toruńskim ośrodku. Był dla nich nie tylko Mistrzem, ale przede wszystkim Przyjacielem.

Od 1995 roku był Redaktorem Naczelnym wydawanego przez Polskie Towarzystwo Astronomiczne wespół z Polskim Towarzystwem Miłośników Astronomii, czasopisma popularnonaukowego Urania-Postępy Astronomii. Przez kilkanaście lat wyniósł pismo na bardzo wysoki poziom merytoryczny i edytorski zmieniając jednocześnie jego charakter, z kwartalnika na dwumiesięcznik. Dbał o kontakt z młodzieżą, pełniąc przez wiele lat funkcję Przewodniczącego Jury Ogólnopolskiego Młodzieżowego Seminarium Astronomicznego w Grudziądzu. Ostatnie lata poświęcił w znacznej mierze zachowaniu pamięci o astronomach swojego i starszego pokolenia, przekazując tę wiedzę młodszym kolegom w dwóch zredagowanych przez siebie książkach.
Za całokształt osiągnięć zawodowych został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, za osiągnięcie dydaktyczno-wychowawcze Medalem Edukacji Narodowej a za całokształt działań popularyzujących wiedzę o Wszechświecie został uhonorowany Medalem im. Włodzimierza Zonna.

Był do końca aktywny. Kilka godzin przed kolejną operacją i na dwie doby przed śmiercią, jeszcze dzwonił i pytał, czy wyszedł kolejny numer Jego ukochanej Uranii…