W dniu 19.12.2020 r. w wieku 90 lat zmarł Profesor Lutosław Wolniewicz, nasz nieodżałowany Kolega, wybitny uczony, wychowawca, twórca szkoły obliczeń atomowo-molekularnych, były Dyrektor Instytutu Fizyki UMK w Toruniu. Pogrzeb odbył się w środę 30 grudnia o godz. 14:00 na Cmentarzu św. Jerzego. Prof. Lutosława Wolniewicza, oprócz najbliższej rodziny, pożegnało liczne grono przyjaciół i pracowników WFAiIS, w tym Dziekan, Dyrektor Instytutu Fizyki i Kierownik Katedry Mechaniki Kwantowej. Wspomnienia o Profesorze wygłosili kolejno prof. Ireneusz Grabowski, prof. Stanisław Dembiński, prof. Józef Szudy i dr Cecylia Iwaniszewska.
Prof. Lutosław Wolniewicz był absolwentem Liceum Mikołaja Kopernika w Toruniu, fizykę studiował na UMK i UW. Na naszej Uczelni pracował od 1954 r. Po studiach rozpoczął współpracę z prof. Włodzimierzem Kołosem. Wspólnie opracowali podstawy teorii drobin dwuatomowych z dokładnym uwzględnieniem ruchu jąder, efektów relatywistycznych i poprawek radiacyjnych. Na tej podstawie wykonali na komputerach w Chicago słynne obliczenia energii dysocjacji drobiny H2, stwierdzając definitywnie sprzeczność między wartością teoretyczną a ówczesną wartością doświadczalną. Przeprowadzone w związku z tym w USA i w Kanadzie, m.in. przez laureata Nagrody Nobla Gerharda Herzberga, nowe badania eksperymentalne w pełni potwierdziły przewidywania teorii. Obliczony moment kwadrupolowy H2 posłużył astrofizykom do wyznaczenia zawartości wodoru na Jowiszu, a podanie przez Wolniewicza najdokładniejszych, z istniejących w literaturze, wartości prawdopodobieństw przejść posłużył im do oceny ilości wodoru w przestrzeni międzygwiezdnej.
Wielką i uznaną w świecie wartość ma opracowana i zastosowana przez Wolniewicza w teorii efektów nieadiabatycznych drobin, perturbacyjno-wariacyjna metoda obliczeń oraz podany przez niego nowy i stabilny algorytm. Na tej drodze otrzymał on najdokładniejsze ze znanych ówcześnie wartości energii rotacyjnych jonu HD+ i drobin H2, HD i D2 w podstawowym i wzbudzonych stanach elektronowych, a także prawdopodobieństwa przejść między tymi stanami.
Nie sposób wymienić tu wszystkich pionierskich rezultatów prof. L. Wolniewicza w teorii drobin. Warto wspomnieć jeszcze o opracowaniu nowej metody opisu rozpraszania atomu na drobinie dwuatomowej. Metodę tę zaadaptowano także do obliczeń stanów związanych trzech ciał.
Prace prof. Wolniewicza odznaczają się największą ze znanych w światowej literaturze dokładnością prezentowanych rezultatów numerycznych i traktowane są przez innych autorów jako bezdyskusyjne punkty odniesienia w weryfikowaniu różnych formalizmów obliczeniowych i ocenie wyników eksperymentów.
W liczącym około sto pozycji jego dorobku naukowym, publikowanym wyłącznie w anglojęzycznych, najpoważniejszych międzynarodowych czasopismach, są także prace poświęcone optyce kwantowej, fizyce ciała stałego oraz pewnym aspektom teorii tzw. kwantowych układów dynamicznych. Prof. Wolniewicz intensywnie współpracował naukowo z licznymi ośrodkami zagranicznymi. Jako visiting professor przebywał wielokrotnie na uniwersytetach kanadyjskich w Toronto i Guelph, w Niemczech na Uniwersytecie w Bielefeld, a przez kilkanaście lat bywał na 2-3-miesięcznych pobytach jako 'akademischer Gast' na słynnej ETH w Zurychu.
Był bez wątpienia twórcą szkoły obliczeń atomowo-molekularnych, wielu z promowanych przez niego doktorów habilitowało się i otrzymało tytuły profesorskie. W 1981 r. został pierwszym demokratycznie wybranym dyrektorem Instytutu Fizyki UMK. To laureat wielu nagród i jeden z najbardziej rozpoznawalnych na świecie naukowców naszego Uniwersytetu.