Prof. dr hab. Andrzej Kowalczyk laureatem Nagrody Ministra

Prof. dr hab. Andrzej Kowalczyk został laureatem Nagrody Ministra za wybitne osiagnięcia naukowe lub naukowo-techniczne. Profesor Andrzej Kowalczyk, jak czytamy w liście Pani Minister Barbary Kudryckiej, dołączył do grona ambasadorów polskiej nauki, tych, których osiągnięcia naukowe w obszarze prowadzonych badań zapewniają naszemu krajowi wysoką pozycję i rozgłos na całym świecie, wnosząc nieoceniony wkład w rozwój polskiej myśli naukowej i stanowiąc niezwykle istotna inwestycję w budowę nowoczesnej gospodarki i rozwój społeczeństwa.

Prof. dr hab. A. Kowalczyk opracował założenia badawcze i koncepcję prowadzenia badań nad nową metodą spektralnej tomografii optycznej. Zorganizował zespół naukowo-badawczy i kierował jego pracami, osiągając efekt w postaci opracowania metody pozwalającej uzyskać przekroje siatkówki oka 100 razy szybciej niż w stosowanych dotąd metodach tradycyjnych (np. w aparatach firmy Zeiss Meditec). W toku badań przeanalizowano zalety tej metody (szybkość, lepszy stosunek sygnału do szumu) oraz wady (szum koherentny, obrazy zwierciadlane), a także wypracowano środki zaradcze eliminujące lub redukujące stwierdzone wady oraz skonstruowano pierwowzór nowego tomografu optycznego. Rezultaty tych badań zostały opublikowane w kilkunastu artykułach naukowych wśród których seria pięciu prac była cytowana w opracowaniach innych autorów ponad sto razy każda.
Dzięki staraniom prof. A. Kowalczyka podjęto współpracę z Kliniką Chorób Oczu ówczesnej Akademii Medycznej w Bydgoszczy. Współpraca z tym klinicznym partnerem zaowocowała poprawą rozwiązań technicznych tomografu, opisanych w kolejnych, wielokrotnie cytowanych publikacjach naukowych.
Osiągnięty stopień zaawansowania prac umożliwił udostępnienie know-how firmie OPTOPOL Technology z Zawiercia i wspólne skonstruowanie prototypu tomografu SOCT COPERNICUS, wystawionego na targach przemysłowych, a następnie – w ciągu roku od podjęcia współpracy – seryjną produkcję tego tomografu. Był to pierwszy na rynku światowym szybki tomograf do badania oka.
Ekonomiczny efekt wdrożenia do praktyki rozwiązań naukowo-badawczych opracowanych z inicjatywy i pod kierunkiem prof. A. Kowalczyka wyraził się w sprzedaży tomografu do placówek okulistycznych na całym świecie, która to sprzedaż osiągnęła wartość ok. 70 mln zł. Miarą tego sukcesu jest nabycie większościowego pakietu firmy OPTOPOL, a co za tym idzie – przejęcie produkcji tomografu, przez światowego potentata w dziedzinie produkcji urządzeń optycznych – japońską firmę CANON.
Działalność prof. A. Kowalczyka i jego zespołu jest najlepszym przykładem prowadzenia użytecznych dla praktyki badań naukowych na najwyższym poziomie i umiejętności wdrożenia wyników tych badań do praktyki. W szczególności działalność ta pokazuje, że w nauce możliwe jest wyjście poza tradycyjne ramy, sprowadzające się do wykonywania tylko teoretycznie poprawnych prac naukowych.