Grant aparaturowy z MNiSW dla naszego Wydziału

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przyznało nam 940 tys zł w ramach dotacji celowej na zakup i wytworzenie aparatury w ramach projektu pn. "Szerokopasmowy ultrastabilny wzorzec częstotliwości". Wykonawcami projektu będą wnioskodawcy i pracownicy Wydziału - dr Agata Cygan i dr Marcin Bober. Otrzymane środki zostaną przeznaczone jest na rozbudowę światłowodowego grzebienia częstotliwości optycznych będącego na wyposażeniu KL FAMO w Toruniu.

W ramach projektu planowane jest znaczne rozszerzenie zakresu spektralnego grzebienia od obecnych 689/698 nm +/- 3nm do 500-2100 nm oraz jego częstotliwościowa stabilizacja na poziomie 10^-15-10^-16 dzięki dowiązaniu do ultrastabilnej wnęki optycznej o wysokiej finezji przy pomocy światłowodowego lasera telekomunikacyjnego. Potrzebne moduły grzebienia, a także laser i wnęka optyczna zakupione zostaną ze środków projektu. Przyszła konfiguracja grzebienia pozwala również na uzyskanie wysokiej dokładności położeń wszystkich częstotliwości z pasma grzebienia poprzez przeniesienie dokładności optycznego zegara atomowego znajdującego się w KL FAMO lub zastosowanie korekty pochodzącej z UTC.

Niepodważalną zaletą szerokopasmowego ultrastabilnego wzorca częstotliwości jest jego uniwersalność czyli możliwość używania go w wielu różnych eksperymentach w tym samym czasie. Szeroki zakres spektralny wzorca bogaty jest m.in. w pasma molekularne gazów atmosferycznych, ważne z punktu widzenia satelitarnych i naziemnych badań atmosfery Ziemi. To również dostęp do stabilnego światła laserowego ważnego z punktu widzenia rozwoju zegarów optycznych opartych na przejściach w atomach rtęci czy rubidu, szukania nowych tzw. magicznych długości fal do pułapkowania atomów w sieci optycznej, czy też eksperymentów z zakresu ultrazimnych molekuł heteronuklearnych Hg-Rb badanych na drodze fotoasocjacji oraz tworzenia ciężkich molekuł Hg-Rb w rowibracyjnym stanie podstawowym.

Tego typu unikatowa aparatura stosowana jest w wielu wiodących ośrodkach naukowych na świecie takich jak JILA (USA), PTB (Niemcy), NICT (Japonia), SYRTE (Francja) czy NIST (USA) realizujących niezwykle ważne badania z zakresu spektroskopii atomowej i molekularnej, relatywistyki, kosmologii, badania zmienności stałych fizycznych, poszukiwania fizyki wychodzącej poza Model Standardowy, czy też fizyki stosowanej jak np. rozwój geodezji relatywistycznej. Posiadanie w KL FAMO w Toruniu szerokopasmowego ultrastabilnego wzorca częstotliwości z referencją do czasu UTC lub optycznego zegara atomowego jest kluczowe dla udział Polski w tych ważnych w skali światowej przedsięwzięciach, a także daje szansę na umocnienie obecnej i rozwój nowej współpracy międzynarodowej.