Polski Optyczny Zegar Atomowy w Toruniu

W Krajowym Laboratorium Fizyki Atomowej, Molekularnej i Optycznej (KL FAMO), znajdującym się w Instytucie Fizyki UMK, powstał pierwszy w Polsce optyczny zegar atomowysuperdokładny wzorzec częstości, którym można synchronizować najbardziej dokładne zegary. Optyczny zegar atomowy to wyrafinowane połączenie elektroniki, komputerów, aparatury próżniowej, laserów i setek elementów optycznych. Na świecie zaledwie kilka innych ośrodków naukowych posiada zegary optyczne podobne do toruńskiego (USA, Japonia, Niemcy, Francja).

Prace nad jego skonstruowaniem rozpoczęły się w 2008 roku i były prowadzone w ramach kierowanego przez prof. Czesława Radzewicza z Uniwersytetu Warszawskiego projektu „Polski Optyczny Zegar Atomowy (POZA)” finansowanego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Do powstania zegara przyczyniły się trzy polskie ośrodki naukowe. Na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie powstał pierwszy wzorzec atomowy wykorzystujący ultrazimne atomy strontu, na Uniwersytecie Warszawskim – optyczny grzebień częstości. W Toruniu na UMK zbudowano drugi wzorzec atomowy i ultrastabilny laser. Tutaj też w listopadzie ubiegłego roku połączono wszystkie podzespoły, konstruując nie jeden, a dwa optyczne zegary, co pozwoliło dodatkowo na sprawdzenie poprawności ich działania.

Optyczne zegary atomowe to przełom w metrologii. Potencjalnie można je wykorzystać w geodezji, np. w dokładnym mapowaniu potencjału grawitacyjnego Ziemi, w celu poszukiwań złóż mineralnych, ropy naftowej i wód podziemnych. Innymi ich przyszłymi zastosowaniami mogą być ulepszenia systemów nawigacji satelitarnej np. GPS, czy poprawa działania sieci telekomunikacyjnych. Więcej informacji o Polskim Optycznym Zegarze Atomowym można znaleźć na stronach KL FAMO.

Każdy może zsynchronizować swój komputer z serwerem czasu kalibrowanym Polskim Optycznym Zegarem Atomowym!
Wystarczy skonfigurować swoje urządzenie zgodnie ze wskazówkami ze strony www.zegar.umk.pl.